De kunstschilder en de beeldhouwer op Kreta
Bezoek aan Jeff Janssens, de kunstschilder en Georgos Kapsaris, de beeldhouwer.
Het begon allemaal met Stellios, de loodgieter in ons dorp Epidavros en vriend van ons. Hij komt van Kreta en blijft een echte Kretenzer. Soms gaat hij terug naar Kreta voor een bezoek aan zijn geboortedorp Ambelouzos, een klein dorpje in het zuiden van Kreta dichtbij Gortina en Faestos.
Op een keer tijdens zo’n bezoek belde hij Yvette, een vriendin van mij hier uit het dorp en Belgische. Stellios zat in een kroegje van familie van hem en was in gesprek met een Belg, die in Ambelouzos woont, maar uit Antwerpen komt. Hij gaf de telefoon aan Yvette, ja, zo zijn Grieken, ze moest zich maar even voorstellen. Blijkt dat Yvette en Jeff, zo heette hij, beiden in Brasschaat hebben gewoond, zo’n driehonderd meter bij elkaar vandaan, maar natuurlijk zonder elkaar gekend te hebben. Nou, ze was altijd welkom en telefoonnummers werden uitgewisseld.
In oktober was het zover. Yvette en ik gingen samen naar Kreta voor een rondreis. Dat waren we al lang van plan een keer te doen en we hadden er veel zin in. We vertrokken ’s avonds met de veerboot uit Piraeus en kwamen de volgende morgen aan in Chania. Na eerst Chania en vervolgens Rethymnon bezocht te hebben, reden we naar het zuiden richting Agioi Deka, een klein dorpje dichtbij Ambelouzos, waar we het kroegje van de familie van Stellios gesloten vonden. Het was zondagmiddag. Siësta?
We besloten Jeff te bellen. We kregen Margot, zijn vrouw aan de telefoon, die geen idee had wie we waren, maar na de introductie door Yvette, ons hartelijk uitnodigde bij haar thuis. Het was niet ver en na even zoeken en nog een keer gebeld te hebben, zagen we Margot op haar balkon naar ons zwaaien. We zijn er twee dagen gebleven en dat waren echt fantastische dagen.
Jeff is kunstschilder met atelier aan huis. Hij maakt vooral portretten en heeft al veel Grieken uit Ambelouzos en omgeving geportretteerd. Ook Margot is kunstzinnig. Hun huisje midden in het dorp had twintig jaar leeg gestaan toen ze het kochten en ze hebben er een waar paradijsje van gemaakt met veel bloemen en kunst
.
We raakten niet uitgepraat over hun en ons leven in Griekenland.
De volgende dag bezochten we Faestos, Matala, bekend van de hippies uit de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw, Gortina en het kerkje van Agioi Deka, de tien martelaren. We hadden afgesproken om ongeveer 15.30 terug te zijn, want Jeff en Margot wilden ons meenemen naar Georgos Kapsaris, een Griekse beeldhouwer die in Gergeri woont, een dorpje in de bergen. Ze wisten dat we kwamen.
De tocht er naar toe was schitterend. Wat is Kreta mooi! Georgos woont met zijn vrouw aan de rand van het dorp. Hij is 79 jaar en is al overgrootvader, maar werkt nog steeds iedere dag. Dat is ook wel te zien aan zijn handen, mooie, krachtige handen.
Trots laat hij zijn kisten met gereedschap zien, verschillende gereedschappen voor hout en voor steen, maar hij maakt ook beelden van klei. Alles staat op de grond van wat volgens mij de ‘nette kamer’ is. Er wordt gewoond en geleefd in de keuken. Daar worden we eerst aan tafel genodigd met lekkere ‘mezedes’ en natuurlijk een fles raki.
Toen nam hij ons mee naar zijn creaties in de kamer naast de keuken. Zijn werk stond alleen gesorteerd op materiaal, verder stond alles door elkaar. Het meest onder de indruk was ik van zijn olijfhouten werk. Hij heeft een speciaal oog voor aparte vormen in het hout en maakt daar een beeld van, meestal uit één stuk hout. Ik vroeg of ik foto’s mocht maken en dat was helemaal geen probleem. Ook poseerde hij naast een van zijn beelden. Ik was zo onder de indruk dat ik een werk van hem kocht. Een slang, heel eenvoudig bewerkt met een klein kopje. Het andere uiteinde van het hout had hij onbewerkt gelaten. Daar stond het beeld op. Prachtig!
We reden weer terug terwijl het nog licht was, want die onverlichte wegen in de Gr